Μια διαφορετική έκθεση ιστορίας της τέχνης αλλά και του απαραίτητου... συνοδού κάθε γυναίκας παρουσιάζεται στο Εθνικό Βαυαρικό Μουσείο του Μονάχου. Θέμα της είναι η ευρωπαϊκή ιστορία της τσάντας από τον 16ο έως τον 21ο αιώνα.
Λένε ότι «ο πιο αγαπημένος σύντροφος μιας γυναίκας δεν είναι ο άνδρας της αλλά η τσάντα της», αλλά και ότι «η τσάντα κάνει τη γυναίκα». Η έκθεση που παρουσιάζεται στο Εθνικό Βαυαρικό Μουσείο του Μονάχου κάνει μία πρωτότυπη αναδρομή στην ευρωπαϊκή ιστορία της τσάντας, παρουσιάζοντας μοναδικά κομμάτια από τον 16ο μέχρι τον 21ο αιώνα. Από τσάντες εποχής με αναγεννησιακά μοτίβα μέχρι τη διάσημη Kelly bag του οίκου Hermès, την οποία ενέπνευσε η κομψή πριγκίπισσα του Μονακό Grace Kelly αλλά και μέχρι τα χρωματιστά μπροκάρ τσαντάκια του Christian Lacroix.
Bέβαια, η έκθεση δεν κάνει διακρίσεις κι έτσι, εκτός από τη μεγάλη συλλογή γυναικείων τσαντών, παρουσιάζονται και τσάντες για άνδρες. Στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, για παράδειγμα, η τσάντα αποτελούσε σύνηθες συμπλήρωμα της ανδρικής εμφάνισης. Οι ανδρικές τσάντες της εποχής δεν υπολείπονταν σε τίποτα αυτές των γυναικών, ήταν το ίδιο πολυτελείς και φανταχτερές. Ο βασιλιάς Μαξιμιλιανός Α’ της Βαυαρίας φαίνεται πως είχε συλλογή με περίτεχνες τσάντες, όπως καταδεικνύει το χρυσοποίκιλτο σακίδιο από πράσινο μετάξι που έπαιρνε μαζί του στο κυνήγι.
Μία αναδρομή στην ευρωπαϊκή ιστορία της τέχνης
Στόχος της έκθεσης, σύμφωνα με τον επιμελητή της, Γιοχάνες Πιτς, είναι μια διαφορετική αναδρομή στην ευρωπαϊκή τέχνη, από την Αναγέννηση μέχρι σήμερα, μέσα από την ιστορία της τσάντας. Πρόκειται δίχως αμφιβολία για μικρά έργα τέχνης που εξελίσσονται παράλληλα με την τέχνη κάθε εποχής. Κατά τον 16ο αιώνα οι τσάντες άρχισαν να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της γυναικείας εμφάνισης ως πολυτελές συμπλήρωμα των εντυπωσιακών φορεμάτων. Η τσάντα, όπως και τα ρούχα, αποτύπωνε γλαφυρά το κοινωνικό και οικονομικό status.
Kι από την Αναγέννηση, το μπαρόκ και το ροκοκό, η έκθεση περνά αρμονικά στη νεότερη και σύγχρονη τέχνη. Τον 19ο αιώνα οι τσάντες μίκρυναν κι από χρηστικό αντικείμενο έγιναν αξεσουάρ, ενώ οι κυρίες συνήθιζαν πλέον να τις κρεμούν με ένα λουράκι από τον καρπό τους. Οι πρώτες τσάντες με σταθερή λαβή από μέταλλο άρχισαν να κυκλοφορούν προς τα τέλη του 19ου αιώνα. Η αποκορύφωση ήρθε κατά τον 20ό αιώνα με την ακμή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας μόδας.
«Πίσω από κάθε τσάντα, ένα κοινωνικό επίτευγμα»
O διευθυντής του Εθνικού Βαυαρικού Μουσείου Ρενάτε Άικελμαν αναφέρει: «Δεν πρόκειται απλώς για μία ιστορία των τάσεων της μόδας, ούτε μόνο για μία έκθεση πάνω στη φόρμα και τον σχεδιασμό. Πίσω από κάθε τσάντα κρύβεται ένα κοινωνικό επίτευγμα». Καθώς προχωράμε ανά δεκαετία στον 20ό αιώνα, η εξέλιξη στον σχεδιασμό και το στιλ των τσαντών μαρτυρά τα βήματα στην εξέλιξη της κοινωνίας και ειδικότερα της γυναικείας χειραφέτησης. Τσάντες εργασίας σε σχήμα φακέλου για τις πολυάσχολες ή πιο μικρές και κομψές για να συνοδεύσουν μία βραδινή εμφάνιση. Η τσάντα από χρηστικό αντικείμενο γίνεται αντικείμενο «φετίχ» για πολλές γυναίκες. Μεταμορφώνεται, αλλάζει σχήματα, μεγέθη και χρώματα ανάλογα με την εποχή, την περίσταση και τη διάθεση. Kι όπως πολύ γλαφυρά γράφει κάπου ο κοινωνιολόγος Ζαν Κλοντ Κάουφμαν: «Μία τσάντα μπορεί να χωρέσει μέσα της όλα τα συναισθήματα του κόσμου».
Deutsche Welle